Ba tháng vừa qua, thị trường tiền mã hóa đã chứng kiến đà hồi phục rõ rệt. Các blockchain công khai lớn nổi lên thành tâm điểm, với Ethereum vươn mình mạnh mẽ nhờ dòng vốn ETF cũng như sự mua vào của nhiều doanh nghiệp niêm yết. Solana, Sui, Hyperliquid và nhiều dự án khác cũng ghi nhận mức tăng trưởng đáng kể. Xét về diễn biến giá, thị trường có thể đang bước vào “mùa altcoin” vốn được mong đợi lâu nay. Tuy nhiên, hiệu suất thực tế của các blockchain công khai này cần được phân tích sâu hơn.

Bài viết này phân tích tám blockchain công khai hàng đầu—lựa chọn dựa vào TVL và mức độ quan tâm trên thị trường—dưới năm tiêu chí chính trong ba tháng qua: giá token, TVL, dòng vốn, hoạt động on-chain và tiến trình phát triển hệ sinh thái. Dữ liệu được tổng hợp từ ngày 20/4 đến 20/7.

Ethereum: Vị thế ông vua trở lại với động lực từ dòng vốn

Thời gian gần đây, tất cả các chỉ số chính của Ethereum đều cải thiện mạnh mẽ, bám sát đà tăng giá. Trong ba tháng, giá ETH tăng từ 1.600 USD lên trên 3.800 USD—tức tăng hơn 130%. Cùng với đà tăng ấy, TVL trên hệ sinh thái Ethereum tăng 61,34%, với dòng vốn ròng trên chuỗi đạt 8,3 tỷ USD và tiếp tục dẫn đầu toàn bộ các blockchain công khai. Tuy vậy, phần lớn mức tăng TVL chủ yếu nhờ giá ETH đi lên. Nếu tính theo số lượng ETH bị khóa, tổng ETH trong hệ sinh thái lại giảm từ 28,39 triệu ETH vào tháng 4 xuống xấp xỉ 22,28 triệu ETH, tức giảm 21%.

Trên chuỗi, số lượng ví hoạt động/ngày và số giao dịch lần lượt tăng 11,94% và 16% trong ba tháng—mức tăng ổn định nhưng chưa bứt phá. Các quỹ ETF giao ngay Ethereum thu hút gần 5 tỷ USD dòng vốn ròng. Một số doanh nghiệp niêm yết tại Mỹ theo chân MicroStrategy thu mua ETH làm tài sản dự trữ, góp phần thúc đẩy nhu cầu mua và tâm lý lạc quan. Tổng thể, đà tăng giá của ETH giai đoạn này chủ yếu được dẫn dắt bởi dòng vốn lớn đổ vào thị trường.

Solana: Vốn hóa phục hồi giữa sóng gió khi hoạt động giảm tốc

Khác biệt với Ethereum, giá SOL cũng tăng mạnh từ 139 USD lên mức đỉnh 189 USD. Tuy nhiên, số liệu thực tế hệ sinh thái lại cho thấy điều trái ngược: Solana bị rút ròng 112 triệu USD trong ba tháng, số địa chỉ hoạt động/ngày giảm 14%. Ngoài ra, lượng phát hành stablecoin trên Solana giảm 1,5 tỷ USD.

TVL tăng từ 7,3 tỷ USD lên 9.237 tỷ USD. Trong hệ sinh thái Solana, Pump.fun tiếp tục là nền tảng giao dịch hàng đầu với tổng khối lượng 234 tỷ USD trong một tháng. Đáng chú ý, OKX DEX bất ngờ xuất hiện trong top 10 với 4,6 tỷ USD khối lượng giao dịch/tháng.

Về phát hành meme coin, mỗi ngày hiện có khoảng 40.000–50.000 token mới ra mắt trên Solana—giảm đáng kể so với mức 90.000–100.000 hồi tháng 1 nhưng vẫn giữ ở mức ổn định, không ghi nhận sụp đổ đột ngột.

Tỷ lệ staking hiện đạt khoảng 66%, nhưng số lượng validator liên tục giảm—cho thấy các validator lớn đang dần thống lĩnh mạng lưới, thu hẹp vai trò của các validator nhỏ lẻ.

BSC: Chiến dịch Alpha thúc đẩy hồi sinh hoạt động on-chain

BSC thể hiện xu hướng hoàn toàn ngược lại với Solana. Giá BNB tăng gần 30% trong ba tháng—không quá ấn tượng, nhưng các chỉ số on-chain lại tăng vọt. Số địa chỉ hoạt động/ngày tăng từ 25,2 triệu lên 44 triệu (tăng 74,6%), số giao dịch/ngày tăng mạnh từ 7,85 triệu lên 16,82 triệu (tăng 114%), và nguồn cung stablecoin tăng từ 7,12 tỷ USD lên 11 tỷ USD (tăng 55%). Những đột biến này chủ yếu nhờ các chiến dịch Alpha thu hút lượng lớn người dùng tham gia.

Dù vậy, BSC vẫn ghi nhận tình trạng dòng vốn rút ròng 950 triệu USD trong ba tháng qua. Thách thức cốt lõi phía trước là biến sự gia tăng hoạt động thành khả năng giữ chân dòng vốn ổn định lâu dài.

Base: Tăng trưởng thần tốc, giá trị đổ về Ethereum

Base cũng ghi nhận những chỉ số đột phá: TVL tăng từ 2,4 tỷ USD lên 4 tỷ USD (tăng 63%) trong ba tháng. Số địa chỉ hoạt động/ngày tăng từ 15,6 triệu lên 33,6 triệu (tăng 115%), số giao dịch/ngày tăng 23%. Paradox, Base ghi nhận dòng vốn rút ròng lớn nhất trong các blockchain công khai: 5,6 tỷ USD, phần lớn số vốn này đổ về mạng chính Ethereum, giúp Base trở thành nguồn vốn vào lớn nhất cho Ethereum trong kỳ.

Base còn triển khai Flashblocks, giảm thời gian tạo khối từ hai giây xuống còn 200 mili-giây, trở thành chuỗi EVM nhanh nhất hiện nay. Coinbase ra mắt Base App—nền tảng mạng xã hội tích hợp giao dịch—được kỳ vọng sẽ thúc đẩy mở rộng hệ sinh thái mạnh mẽ hơn.

Arbitrum: Củng cố vị thế L2 số hai với đà tăng mạnh

Các chỉ số quan trọng của Arbitrum nhìn chung vẫn ổn định, ngoại trừ TVL tăng 34% và số giao dịch tăng 22%. Địa chỉ hoạt động/ngày duy trì ở mức 4,6 triệu. Tuy nhiên, giá ARB tăng tới 66%, nằm trong nhóm tăng mạnh nhất toàn thị trường blockchain công khai và chủ yếu hưởng lợi nhờ đà tăng của Ethereum. Arbitrum tiếp tục nắm chắc vị trí L2 số hai trên hệ sinh thái Ethereum.

Sui: TVL và giá cùng tăng trưởng bứt phá

Giá SUI gần như tăng gấp đôi, từ 2,15 USD lên 4,24 USD (tăng 97%). Nền tảng dữ liệu cũng hỗ trợ đà tăng này: TVL nhảy vọt từ 1,2 tỷ USD lên 2,2 tỷ USD (tăng 84%), lượng stablecoin phát hành vượt mốc 1 tỷ USD. Địa chỉ hoạt động/ngày trên Sui giảm mạnh từ 1,5 triệu xuống còn 400.000 trong tháng 5–6, sau đó hồi phục lên 1 triệu vào đầu tháng 7—dù vẫn chưa trở lại đỉnh cũ.

Hyperliquid: Vượt qua khủng hoảng niềm tin, tăng trưởng bền vững

Hyperliquid là blockchain tăng trưởng mạnh nhất, khi giá token tăng từ 18 USD lên 49,90 USD và vốn hóa thị trường vượt mốc 15 tỷ USD, đứng thứ 13 toàn thị trường.

On-chain, TVL Hyperliquid tăng hơn gấp ba lần, từ 640 triệu USD lên 1,943 tỷ USD (tăng 202%). Phát hành stablecoin tăng vọt từ 2,1 tỷ USD lên 4,9 tỷ USD, hiện đứng thứ năm trong toàn bộ các blockchain. Sau đợt khủng hoảng niềm tin phi tập trung, lợi nhuận ngân quỹ HLP đã đạt mức kỷ lục mới, vượt 68 triệu USD. Từ tháng 7, số người dùng mới/ngày tiếp tục vượt 3.000 lượt.

Aptos: Kém hấp dẫn trong bối cảnh thị trường đi ngang

So với các blockchain lớn khác, Aptos có thành tích khá mờ nhạt. Giá chỉ tăng vỏn vẹn 10% trong ba tháng, trong khi TVL, dòng vốn và địa chỉ hoạt động/ngày đều giảm. Những điểm sáng hiếm hoi gồm số giao dịch/ngày tăng 34% và lượng stablecoin phát hành thêm 300 triệu USD. Khi so với Sui—cùng phát triển dựa trên ngôn ngữ MOVE—Aptos vẫn thua kém ở hầu hết chỉ số then chốt.

Tổng thể, các chỉ số on-chain chưa phản ánh đủ sức nóng của đà tăng giá token trong giai đoạn này. Sui, Hyperliquid và Base có tăng trưởng thực chất, song vẫn thua xa tốc độ tăng giá. Dễ nhận thấy, dòng vốn hiện đang dẫn dắt mở rộng hệ sinh thái ở lần phục hồi này. Liệu đà tăng giá sẽ kéo theo sự phát triển hệ sinh thái thực sự—như DeFi, game blockchain hoặc ứng dụng thực tiễn—hay không vẫn cần thời gian kiểm chứng. Về dài hạn, dữ liệu on-chain và các yếu tố nền tảng sẽ quyết định xu hướng giá trong tương lai.

Lưu ý:

1. Bài viết này được đăng lại từ PANews, bản quyền thuộc về tác giả gốc Frank, PANews. Nếu có vấn đề liên quan đến việc đăng lại, vui lòng liên hệ đội ngũ Gate Learn. Chúng tôi sẽ xử lý theo quy trình đã thiết lập.
2. Lưu ý: Ý kiến và quan điểm trình bày trong bài viết này là của tác giả, không phải khuyến nghị đầu tư.
3. Các phiên bản ngôn ngữ khác do đội ngũ Gate Learn thực hiện. Nghiêm cấm sao chép, phân phối hoặc sửa đổi nội dung dịch, trừ khi có dẫn nguồn Gate rõ ràng.