AI × Web3: Ai sẽ xây dựng chuỗi cơ sở cho thời đại này?

Sự chuyển biến thực sự của các khuôn mẫu công nghệ thường xuất hiện trước tiên dưới dạng cơn sốt, chứ không phải là một hệ thống hoàn chỉnh. Cơn sóng AI mà chúng ta đang trải qua cũng không phải là ngoại lệ.

Là một nhà đầu tư cấp một, tôi luôn tin rằng sức mạnh biến đổi sâu sắc nhất trong ngành đầu tư có giá trị hơn việc theo đuổi những câu chuyện bề mặt.

Trong năm qua, tôi đã tiếp xúc với nhiều dự án khám phá sự kết hợp giữa thế giới thực và các hệ thống trên chuỗi, như RWA, Consumer, infoFi, v.v. Một xu hướng ngày càng rõ ràng là: bất kể hướng đi của dự án như thế nào, cuối cùng đều cần phải tích hợp logic hợp tác AI để nâng cao khả năng cạnh tranh và hiệu quả.

Ví dụ, RWA trong tương lai cần xem xét cách sử dụng AI để tối ưu hóa kiểm soát rủi ro, xác minh dữ liệu ngoại tuyến và định giá động. Các dự án tiêu dùng hoặc DeFi cũng cần AI để thực hiện dự đoán hành vi người dùng, tạo chiến lược và phân phối động lực.

Vì vậy, cho dù là số hóa tài sản hay tối ưu hóa trải nghiệm, những câu chuyện tưởng chừng như độc lập này cuối cùng sẽ hội tụ về cùng một logic công nghệ: nếu cơ sở hạ tầng không có khả năng tích hợp và chứa đựng AI, thì sẽ không thể hỗ trợ sự hợp tác phức tạp của các ứng dụng thế hệ tiếp theo.

Tôi nghĩ rằng, tương lai của AI không chỉ là trở nên mạnh mẽ hơn hoặc được sử dụng rộng rãi hơn, mà sự thay đổi thực sự nằm ở việc tái cấu trúc logic hợp tác. Giống như sự biến đổi của internet trong giai đoạn đầu, không chỉ vì sự phát minh của DNS hay trình duyệt, mà là vì nó lần đầu tiên cho phép mọi người tham gia vào việc tạo nội dung, biến ý tưởng thành sản phẩm, từ đó thúc đẩy toàn bộ hệ sinh thái mở.

AI đang đi theo con đường tương tự: Agent sẽ trở thành một đồng sáng tạo thông minh cho mọi người, giúp chuyển đổi chuyên môn, sáng tạo và nhiệm vụ thành công cụ sản xuất tự động, thậm chí là hiện thực hóa lợi nhuận. Đây là vấn đề khó giải quyết trong thế giới Web2 hiện tại, và cũng là một số logic cơ bản mà tôi quan tâm đến lĩnh vực AI + Web3: làm cho AI có thể hợp tác, lưu thông và chia sẻ lợi nhuận, mới thực sự là hệ thống đáng để xây dựng.

Hôm nay tôi muốn thảo luận về dự án duy nhất cho đến nay đã cố gắng xây dựng hệ thống hoạt động AI từ cấu trúc cấp chuỗi: Sahara.

Bản chất của đầu tư là thế giới quan, nhận định giá trị của sự lựa chọn

Logic đầu tư của tôi không chỉ đơn giản là kết hợp câu chuyện về chuỗi công khai với AI, rồi chọn một đội ngũ có bối cảnh tốt để đầu tư.

Đầu tư về bản chất là một sự lựa chọn về thế giới quan. Tôi luôn suy nghĩ về một vấn đề cốt lõi: Liệu tương lai của AI có thể được nhiều người cùng sở hữu hơn không? Liệu nó có thể thông qua blockchain để tái cấu trúc giá trị sở hữu và logic phân phối của AI, cho phép người dùng bình thường, các nhà phát triển và những vai trò khác có cơ hội tham gia, đóng góp và liên tục hưởng lợi? Chỉ khi logic này xuất hiện, tôi mới tin rằng các dự án liên quan có khả năng trở thành những kẻ đột phá, chứ không phải "một chuỗi công khai bị bỏ rơi nữa".

Để tìm kiếm câu trả lời, tôi đã nghiên cứu hầu hết tất cả các dự án AI mà tôi có thể tiếp cận, cho đến khi gặp Sahara. Câu trả lời mà đồng sáng lập Sahara, Tyler, đưa ra là: xây dựng một hệ sinh thái mở, có thể tham gia, mà mọi người đều có thể sở hữu và hưởng lợi.

Câu trả lời đơn giản này đã đúng vào điểm yếu của chuỗi công khai truyền thống: chúng thường phục vụ một chiều cho các nhà phát triển, thiết kế kinh tế token cũng thường chỉ giới hạn ở Phí Gas hoặc quản trị, rất khó để thực sự hỗ trợ vòng lặp tích cực của hệ sinh thái, và càng khó để mang lại sự phát triển bền vững cho các lĩnh vực mới nổi.

Tôi hiểu rõ con đường này đầy thách thức, nhưng chính vì vậy, đây là một cuộc cách mạng không thể từ chối - cũng là lý do tôi kiên định đầu tư.

Như tôi đã nhấn mạnh trong cuộc thảo luận trước đây về "Sự tiến hóa từ Web2 đến Web3": sự chuyển đổi thực sự không nằm ở việc tạo ra một sản phẩm đơn lẻ, mà ở việc xây dựng một hệ thống hỗ trợ. Sahara chính là một trong những trường hợp đáng mong đợi nhất mà tôi đã dự đoán lúc đó.

Từ đầu tư đến việc theo đuổi định giá gấp 8 lần

Lý do tôi đầu tư vào Sahara ban đầu là vì nó đang thực hiện sứ mệnh mà tôi tin rằng sẽ trở thành đầu tàu thực sự trong lĩnh vực AI - xây dựng hệ thống kinh tế và hạ tầng AI. Và điều khiến tôi quyết định đầu tư thêm gấp 8 lần so với giá trị vòng trước chỉ trong vòng nửa năm là vì tôi cảm nhận được sức mạnh hiếm có từ đội ngũ này.

Trong hai người đồng sáng lập, một người là giáo sư trẻ tuổi nhất tại Đại học Nam California, chuyên ngành AI. Giá trị của một giáo sư trẻ tuổi sinh vào những năm 90 không chỉ thể hiện trong lĩnh vực học thuật, mà quan trọng hơn là ở độ tuổi này vẫn có ước mơ, năng lượng và quyết tâm để thực hiện ước mơ. Gặp gỡ giáo sư Ren hơn một năm qua, tôi đã thấy được thế nào là làm việc mười mấy tiếng mỗi ngày, cảm xúc ổn định và khiêm tốn của một thiên tài.

Tyler là cựu giám đốc đầu tư Bắc Mỹ của một tổ chức đầu tư nổi tiếng, phụ trách đầu tư Bắc Mỹ và các vườn ươm, không cần phải nói thêm về sự hiểu biết của anh ấy về Web3. Sự tự giác của anh ấy thật đáng kinh ngạc: chỉ ngủ đủ 1.5 giờ, bất kể bận rộn như thế nào cũng kiên trì tập thể dục để giữ dáng, để có được sự tỉnh táo hoàn toàn không động đến đường, làm việc hơn 13 giờ mỗi ngày. Tôi từng cười gọi anh ấy là một cỗ máy, anh ấy chỉ nhẹ nhàng đáp lại: "Tôi rất may mắn khi có được sự bận rộn như hôm nay." Nguồn dopamine của anh ấy là mỗi ngày thúc đẩy tiến độ của dự án, ước mơ là đam mê của anh ấy, không cần nhiên liệu khác.

Gặp gỡ họ đã thay đổi chính tôi. Tôi cũng bắt đầu điều chỉnh thói quen sinh hoạt của mình một cách có quy luật, cảm xúc dần ổn định, bắt đầu tập thể dục...

Vì vậy, khi ai đó nói rằng Sahara nhận được sự ưa chuộng của các nhà đầu tư nhờ may mắn, tôi sẽ không ngần ngại bổ sung rằng, "việc được vốn đầu tư săn đón là kết quả tất yếu". Tôi nhớ rõ rằng trong lần huy động vốn cấp một này gặp khó khăn, nhưng Sahara lại được thị trường cấp một theo đuổi đầu tư.

Mọi người nhớ rằng một số tổ chức đầu tư nổi tiếng đã đầu tư vào Sahara. Sahara đã mở ra thời kỳ đầu tư của một công ty công nghệ lớn vào lĩnh vực Web3 AI, việc nhận giải thưởng AI của công ty đó chính là một lý do quan trọng thúc đẩy đầu tư. Ngoài ra, một số quỹ đầu tư nặng vào AI, ngân hàng quốc gia cũng là khách mời danh dự của Sahara. Bạn có thể thấy một nhóm tổ chức có xu hướng công nghệ và tài nguyên ngành nghề truyền thống hơn, bắt đầu âm thầm đặt cược vào AI × Web3 nhờ vào Sahara.

Vốn chỉ sẽ trả cho những hướng đi và khả năng thực hiện có tính xác định - đó chính là phản hồi tích cực về độ sâu của công nghệ Sahara, nền tảng đội ngũ, thiết kế hệ thống và khả năng thực hiện.

Điều này cũng giải thích tại sao nó có thể tạo ra một số chỉ số cấu trúc thực tế và vững chắc:

Hơn 3,2 triệu tài khoản đã được kích hoạt trên mạng thử nghiệm, hơn 200.000 người đánh dấu dữ liệu (còn vài triệu người đang chờ), khách hàng của họ bao gồm nhiều công ty công nghệ hàng đầu, và đã đạt được doanh thu cấp triệu đô la.

Trên chuỗi cơ sở hạ tầng này, ít nhất từ "ai sẽ làm" đến "có thể làm không", Sahara đã đi sâu và vững chắc hơn 99% các "dự án AI Narrative".

Chủ đề cuối cùng của blockchain công khai: Để tất cả các đóng góp viên tiếp tục hưởng lợi và thúc đẩy vòng tuần hoàn kinh tế tích cực

Quay trở lại với logic phán đoán ban đầu của chúng ta: Trong một hệ thống kết hợp giữa AI và blockchain, có thực sự tồn tại một cơ chế nào đó cho phép mỗi người đóng góp được nhìn thấy, được ghi nhận và tiếp tục nhận được phần thưởng không?

Việc huấn luyện mô hình và tối ưu hóa dữ liệu không thể thiếu sự hỗ trợ từ việc gán nhãn và tương tác số lượng lớn; ngược lại, nếu thiếu đóng góp của người dùng, dự án sẽ phải đầu tư nhiều hơn vào việc thu mua dữ liệu và thuê ngoài việc gán nhãn, điều này không chỉ làm tăng chi phí mà còn làm giảm giá trị của việc xây dựng cộng đồng.

Sahara là một trong số ít dự án Web3 AI cho phép người dùng bình thường "tham gia vào việc xây dựng dữ liệu từ ngày đầu tiên". Hệ thống nhiệm vụ gán nhãn dữ liệu của nó hoạt động mỗi ngày, với nhiều người dùng trong cộng đồng tích cực tham gia vào việc gán nhãn và tạo prompt. Điều này không chỉ giúp hoàn thiện hệ thống mà còn là một khoản đầu tư vào tương lai bằng dữ liệu.

Thông qua cơ chế của Sahara, không chỉ nâng cao chất lượng mô hình, mà còn giúp nhiều người hiểu và tham gia vào hệ sinh thái AI phi tập trung này, liên kết giữa việc đóng góp dữ liệu và lợi nhuận, tạo ra một vòng tuần hoàn tích cực thực sự.

Một ví dụ điển hình là một dự án trên một blockchain công cộng, nó đã nhanh chóng xây dựng một tập dữ liệu chất lượng cao bao gồm nhiều ngôn ngữ và nhiều giọng nói nhờ vào việc thu thập dữ liệu phi tập trung và gán nhãn phối hợp giữa con người và máy móc của Sahara, từ đó nâng cao đáng kể hiệu quả đào tạo của mô hình TTS và mô hình sao chép giọng nói. Điều này cũng đã thúc đẩy dự án mã nguồn mở của nó nhận được hàng nghìn sao trên GitHub và hơn 2 triệu lượt tải xuống.

Đồng thời, người dùng tham gia vào việc gán nhãn dữ liệu cũng nhận được phần thưởng token do dự án phát hành, tạo ra một vòng khuyến khích hai chiều giữa nhà phát triển và người đóng góp dữ liệu.

Cơ chế "bản quyền không cần cấp phép" của Sahara, trong khi bảo đảm quyền lợi của tất cả người tham gia, còn đảm bảo sự lưu thông và tái sử dụng của tài sản AI - đây chính là logic cơ bản thúc đẩy sự tăng trưởng bùng nổ của toàn bộ hệ sinh thái.

Tại sao nói đây là một bối cảnh có giá trị lâu dài?

Hãy tưởng tượng, nếu bạn muốn xây dựng một ứng dụng AI, bạn sẽ tự nhiên mong muốn mô hình của mình chính xác hơn và gần gũi với người dùng thực tế hơn so với những người khác.

Lợi thế chính của Sahara là: nó kết nối bạn với một mạng lưới dữ liệu khổng lồ và năng động - hàng trăm ngàn, và trong tương lai là hàng triệu nhà chú thích. Họ có thể liên tục cung cấp cho bạn dịch vụ dữ liệu tùy chỉnh, chất lượng cao, giúp mô hình của bạn phát triển nhanh hơn một bước.

Quan trọng hơn, đây không phải là một giao dịch một lần. Thông qua Sahara, bạn đang kết nối với một cộng đồng người dùng tiềm năng từ sớm; và những người đóng góp này rất có thể sẽ trở thành người dùng thực sự cho sản phẩm của bạn trong tương lai.

Kết nối này không phải là một lần mua đứt mà thông qua hệ thống hợp đồng thông minh và cơ chế xác nhận quyền sở hữu của Sahara, có thể thực hiện một hệ thống khuyến khích dài hạn, có thể truy xuất nguồn gốc và bền vững.

Dù dữ liệu được gọi bao nhiêu lần, người đóng góp vẫn sẽ nhận được phần chia lợi nhuận liên tục, lợi nhuận gắn liền với hành vi sử dụng.

Nhưng đây không chỉ là mô hình lợi nhuận trong giai đoạn gán nhãn dữ liệu và huấn luyện mô hình. Sahara xây dựng một hệ thống kinh tế bao trùm toàn bộ vòng đời của mô hình AI, với mỗi giai đoạn sau khi mô hình được ra mắt như gọi, kết hợp, tái sử dụng xuyên chuỗi đều được tích hợp cơ chế chia sẻ lợi nhuận, cho phép giá trị được thu được trong khoảng thời gian dài hơn.

Các nhà phát triển mô hình, người tối ưu hóa, người xác thực, nút đóng góp sức mạnh tính toán, v.v. từ nay cũng có thể tiếp tục hưởng lợi ở các giai đoạn khác nhau, chứ không chỉ phụ thuộc vào giao dịch đơn lẻ hoặc mua đứt.

Hệ thống như vậy mang đến hiệu ứng lãi kép cho việc gọi và tái sử dụng mô hình trên nhiều chuỗi. Một mô hình đã được huấn luyện, giống như khối xây dựng, có thể được các ứng dụng khác nhau gọi và kết hợp nhiều lần, mỗi lần gọi đều tạo ra lợi ích mới cho người đóng góp ban đầu.

Vì lý do này, tôi đồng ý với niềm tin cơ bản của Sahara: một hệ thống kinh tế AI thực sự khỏe mạnh không thể chỉ là sự cướp đoạt dữ liệu, sự mua đứt mô hình, không thể chỉ để cho một số ít người hưởng lợi. Mà phải là mở, hợp tác, cùng thắng - mỗi người đều có thể tham gia, từng đóng góp có giá trị đều có thể được ghi nhận và trong tương lai sẽ tiếp tục nhận được phần thưởng.

Nhưng càng gần cấu trúc thực, thách thức càng nhiều

Mặc dù tôi lạc quan về Sahara, nhưng tôi cũng sẽ không phủ nhận những thách thức mà dự án sẽ phải đối mặt chỉ vì lập trường đầu tư của mình.

Một trong những ưu điểm lớn của kiến trúc Sahara là nó không bị giới hạn bởi một chuỗi hoặc một hệ sinh thái đơn lẻ.

Hệ thống của nó được thiết kế ngay từ đầu để mở, chuỗi đầy đủ và tiêu chuẩn hóa: hỗ trợ triển khai trên bất kỳ chuỗi tương thích EVM nào, đồng thời cũng cung cấp giao diện API tiêu chuẩn, cho phép hệ thống Web2 - bất kể là nền tảng thương mại điện tử, SaaS doanh nghiệp hay ứng dụng di động - gọi trực tiếp dịch vụ mô hình của Sahara và hoàn thành thanh toán trên chuỗi.

Tuy nhiên, mặc dù thiết kế kiến trúc này cực kỳ hiếm, nhưng nó cũng tồn tại một rủi ro cốt lõi: giá trị của cơ sở hạ tầng không nằm ở "nó có thể làm gì", mà nằm ở "ai sẵn sàng dựa trên nó để làm gì".

Để trở thành một tầng giao thức AI được tin cậy, được áp dụng và được kết hợp, chìa khóa của Sahara nằm ở cách các bên tham gia trong hệ sinh thái đánh giá độ trưởng thành công nghệ, tính ổn định và khả năng dự đoán trong tương lai của nó. Mặc dù hệ thống đã được xây dựng hoàn chỉnh, nhưng liệu nó có thật sự thu hút được nhiều dự án dựa trên tiêu chuẩn của nó hay không vẫn là một ẩn số.

Không thể phủ nhận rằng Sahara đã đạt được những xác thực quan trọng: phục vụ cho nhiều công ty công nghệ hàng đầu, cung cấp dịch vụ dữ liệu liên quan và xử lý một số vấn đề nhu cầu dữ liệu khó khăn nhất trong ngành, trở thành tín hiệu ban đầu xác nhận tính khả thi của hệ thống này.

Tuy nhiên, cần phải nhìn nhận rằng những hợp tác này chủ yếu đến từ thế giới Web2, và điều thực sự quyết định sự phát triển lâu dài của Sahara vẫn là độ trưởng thành và tỷ lệ thâm nhập của toàn bộ lĩnh vực AI Web3. Sahara hưởng lợi từ xu hướng lớn của AI Web3, nhưng để thực sự phát huy giá trị của cơ sở hạ tầng của mình, vẫn cần nhiều sản phẩm và giải pháp công nghệ AI bản địa Web3 được triển khai và hoàn thiện hơn.

Nhưng đừng quên, Sahara hiện tại là "độc nhất vô nhị"